Beijum.org 
Interview met kruidenvrouw Saskia Nieboer
Als de zon schijnt en de bloemen staan in bloei, dan is het een genot om vanaf de Beijumerweg het pad van De Wiershoeck in te slaan. Wat is het allemaal toch mooi. Saskia Nieboer had geen betere plek kunnen bedenken om negen jaar geleden haar kruidencentrum De Groene Zon te vestigen. ‘Zullen wij buiten zitten voor het interview?’, vraagt ze. ‘En wat wil je drinken?’ Toen ik een kopje thee voorstelde, liep ze gelijk door naar de kruidentuin om een blaadje hier en een blaadje daar te plukken. Het werd een kopje thee met een mengsel van citroenkruid, citroenmelisse, munt, wijnruit, marjolein en hysop. Het was dat ik mij prima voelde, anders was ik er beslist van opgeknapt.
Saskia, hoe lang ben je al kruidenvrouw?
In 1980 kreeg ik de kans om in de Beierse Alpen kruidengeneeskunst te leren op de traditionele manier, niet uit boeken maar via mondelinge overlevering. Toen dat vier jaar later tot een soort afronding kwam, mocht ik mij kruidenvrouw noemen. Dus nu 30 jaar geleden. Ik geef 25 jaar les in de stad, dus heb ik twee jubilea te vieren. Volgend jaar het derde, want dan zit ik 10 jaar in De Wiershoeck.
Ik zag je heel voorzichtig theeblaadjes plukken. Komt dat nauw?
Het is altijd goed kijken hoe je plukt en wat je plukt, zodat de plant niet verloren gaat. Respect voor de natuur is het uitgangspunt. In de Groene Long waren wat bomen gekapt en er ontstond op de opengevallen plek een zee van kamille. Kamille is goed voor heel veel toepassingen en daarvoor pluk je alleen de bloemetjes. Maar opeens was alles weg, alles was eruit getrokken. Waarschijnlijk geen kwade opzet, maar wel heel jammer. Ook worden ten onrechte veel snelgroeiende planten beschouwd als onkruid dat zo snel mogelijk weggehaald moet worden. Voorbeelden zijn vlier en zevenblad. Vlier heeft mooie bloemen en voedzame bessen. Zevenblad is uitstekend te gebruiken als groente en kruid en zit boordevol vitamines C, calcium, magnesium enz. Zevenblad ontzuurt het lichaam en is goed tegen jicht. Het regelmatig plukken van de blaadjes is een goede manier om overwoekering door zevenblad tegen te gaan. De plant heeft dan minder water nodig en de wortels zullen zich niet verspreiden.
In jouw cursussen kun je dat allemaal leren?
Ja, dat en nog veel meer. Er zijn verschillende cursussen en workshops waar je aan deel kunt nemen, van jaarcursussen en seizoenscursussen tot aan een workshop van één dag, waarbij we op pad gaan om kruiden te verzamelen die we meteen verwerken tot, bijvoorbeeld, smeerwortelzalf voor spieren en gewrichten of kleefkruidcrème tegen huidaandoeningen. Andere gevonden kruiden dragen bij tot een voedzame lunch van die dag. Ook organiseer ik wandelingen, van kruidenwandelingen in Zwitserland tot aan het beklimmen van de Kardingeberg en kijken wat we daar allemaal tegenkomen. Op mijn website www.degroenezon.com staan de mogelijkheden beschreven. Veel cursussen starten weer in september.
Mag je dat allemaal zeggen, waar de kruiden goed voor zijn?
Ik mag dat wel zeggen, maar er zijn strenge wettelijke bepalingen aan wat je op het etiket van een potje vermeldt. Daar mag niet op staan waar het goed voor is. Die beperking is lastig, want je moet dat dan vertellen en onthoud dat maar eens als gebruiker. Een crème die goed is tegen voetschimmel of koortslippen hoeft niet goed te zijn voor baby’s. Dat kan te sterk zijn. Belangrijk om te weten, maar het mag allemaal niet op een etiket staan. Ik had, naast de winkel in De Wiershoeck, ook een webwinkel, maar die heb ik gesloten omdat ik belangrijke informatie achterwege moest laten. Dan vind ik het niet meer verantwoord. Het is Europese regelgeving, maar in Nederland worden de regels veel strenger toegepast dan, bijvoorbeeld, in Duitsland. In Duitsland zit het gebruik van geneeskrachtige kruiden veel dieper in de traditie.
Heb je wel eens een vraag naar aan drugs verwante kruiden?
Ik heb wel eens zo’n vraag, maar ben heel voorzichtig met mijn antwoord.
Ik heb er kennis van, maar doe er niets mee. Er zijn kruiden waar je giebelig van kunt worden en er zijn giftige kruiden die een drugseffect hebben als je die in een bepaalde dosering tot je neemt. Bepaalde kruiden geven een beter humeur, zoals wilde marjolein, en die informatie deel ik graag. Brandnetels kunnen een verzachtende werking hebben bij reuma. Als je een reumatische arm inwrijft met prikkende brandnetels, dan heb je één dag last van die brandnetels, maar daarna is de reumatische pijn tijdelijk weg. Dat geeft een lekker en opgeruimd gevoel, wat vooral prettig is bij een belangrijke dag.
Is er een link met, bijvoorbeeld, astrologie?
Ik ben ervan overtuigd dat alles met elkaar samenhangt en dat wij onderdeel uitmaken van een groot geheel, waarvan wij ons maar ten dele bewust zijn. Vanuit het besef van hogere krachten kun je hulp inroepen van wat je niet ziet, zoals de kracht van edelstenen en van bachbloesems. Als ik zalf of crème maak, dan houd ik rekening met de stand van de maan. Een gunstige stand van de maan heeft invloed op de houdbaarheid van wat er in de potjes komt.
Woon je in Beijum?
Ik woon al 24 jaar bij Centraal Wonen aan de Bentismaheerd, vlakbij De Wiershoeck. Dat bevalt mij heel goed. Ik heb daar een klein tuintje met alleen maar kruiden.
Werk je samen met andere ondernemers in De Wiershoeck?
Wij hebben onderling een heel goed contact. Ik verwijs klanten naar de biologische winkel en dat gebeurt andersom ook. Wij vragen elkaar om advies. Er is ook goed contact met de medewerkers van de schooltuintjes. En als de tuinwerkers in De Wiershoeck iets weghalen, dan komen ze altijd even langs met de vraag of ik er nog iets aan heb.
Nog vakantieplannen?
Ik heb vier jaar in Beieren gewoond. Ik ga er volgende week heen om een vriend te bezoeken en inspiratie op te doen. Een kleine vakantie en daar heb ik heel veel zin in.
Menno Fritsma (tekst) en Bart Luurtsema (foto)