Interview met Joes Jozephs van de natuurstoffenwinkel
Het gewas hennep levert de grondstof voor veel producten. U en ik denken dan natuurlijk meteen aan de producten die zorgen voor vreemde waarnemingen en onbedaarlijke lachbuien, oftewel hasj en marihuana.
Maar wie een bezoek brengt aan de natuurstoffenwinkel van Joes Jozephs (60 jaar) zal tevergeefs daarnaar zoeken. Wel zal het oog meteen vallen op de kleurige kledingcollectie, zoals overhemden, jasjes, broeken, rokjes, jurkjes en shirts. Allemaal voornamelijk gemaakt van hennep, het snelgroeiende gewas dat zo’n beetje overal in de wereld verbouwd kan worden. De winkel vindt u achterin De Wiershoeck aan de Beijumerweg, de gang door aan de linkerkant. Maar heeft Joes last van het imago van hennep als drugsproduct? En waarom zijn hennepproducten relatief weinig te vinden? En wat wordt er nog meer van hennep gemaakt? En wat doet Joes allemaal als Beijumer onderneemster? Op een donderdagmiddag bezoek ik haar in de winkel en begin met de laatste vraag.
Joes, wat doe je hier allemaal?
Ik heb een winkel, maar het is in de eerste plaats een plek om mijn ambacht uit te oefenen. Ik ben kleermaker en de meeste kleren die je hier ziet heb ik zelf gemaakt. Ik heb een kleine collectie eigen ontwerpen, maak herenoverhemden op maat en ik repareer kleding.
Je kunt altijd bij mij langs komen voor het inzetten van een nieuwe rits, om een broek te herstellen, korter te maken of in te nemen, een gat onzichtbaar weg te werken enz. (tijdens het interview kwam iemand langs om van een poloshirt met lange mouwen een vest te laten maken, omdat hij het vervelend vond om het ding telkens over zijn hoofd te trekken. Dat was geen probleem, alles werd goed doorgesproken en er werd een mooi prijsje gemaakt, MF).
Ik geef hier cursussen kleding maken via de Stadswerkplaats en ik heb regelmatig stagiaires die ik help om zich het mooie vak eigen te maken. Ik heb een erkend leerbedrijf. Ik verkoop niet alleen kleding van hennep/biokatoen, maar ook veel andere dingen zoals macramégarens, tassen en voeding op basis van hennep. Hennepvoeding wordt gelukkig steeds meer verkocht in natuurvoedingwinkels, want ik vind dat het daar thuishoort. Ik zal dan ook binnenkort stoppen met die verkoop.
Overigens heb ik ook een webwinkel. Ik verkoop veel via internet. Mijn zoon en ik hebben daartoe een website ontwikkeld (www.natuurstoffen.nl) .
Hoe ben je in dit vak terechtgekomen?
Ik voel het vak meer als een levensstijl en dat vloeit voort uit een verantwoordelijkheid die ik altijd heb gevoeld over hoe je met de aarde en de natuur omgaat. Ik was heel vroeg het huis uit en ging als jonge hippie van 17 wonen in een grote boerderij met een groep mensen. Dat alles had een min of meer anarchistische grondslag. Niets was strak georganiseerd en wij waren zoveel mogelijk zelfvoorzienend met kleine groentetuintjes. Werken deden wij met mate via uitzendbureaus of bij de boer en als er weer genoeg geld was, dan stopten wij daarmee voor een tijdje. In 1976 ben ik vier maanden in India geweest en heb daar veel inzichten gekregen over hoe je je leven anders kan inrichten. Eigen kleding maken en eigen groente verbouwen zonder gebruikmaking van giftige stoffen zag en zie ik als een ideaal. In de flower-powertijd maakte ik jurken en andere kleren van oude gordijnen. Ik heb een opleiding gevolgd voor meester-kleermaker en ben in mei 1993 in Baflo een eigen kleermakerij begonnen. Ik werd ‘Het sniedertje van Baflo’ genoemd. In 2004 ben ik verhuisd naar De Wiershoeck en vanaf 2002 heb ik de webwinkel.
In de winkel staat nog steeds de trapnaaimachine waar ik als 12-jarige achter zat. Ik heb een paar honderd meter verderop een eigen moestuintje en ik woon samen met gelijkgestemde mensen in een soort woongroep aan de Bentismaheerd, ieder een eigen ruimte en ook veel gezamenlijks. Ik heb nog steeds dezelfde idealen als veertig jaar geleden.
Waarom zijn hennepproducten niet overal te vinden, heeft dat te maken met een link met drugs?
Hennep is een prachtig en gemakkelijk te verbouwen gewas met veel mogelijkheden. Vroeger was hennep het meest gebruikte cultuurgewas. Toen kwamen de katoenplantages en later de uitvinding van kunststof en werd er opeens vanuit economische motieven een drugsrelatie gelegd. In heel Amerika is toen de hennepplant verboden. Tot voor kort had de hennepteelt erg veel problemen met dat slechte imago. Dat was allemaal onwetendheid, want er zijn maar een paar hennepsoorten die de werkzame stof voor drugs bevatten. Nu is het zo dat 24 henneprassen zijn goedgekeurd voor verbouw op landbouwgrond en vervolgens verwerking in kleding, voedsel en andere producten. Het bedrijf Hempflax in Oude Pekela is de grote aanjager geweest voor legalisatie en heeft boeren gestimuleerd om hennep te verbouwen. Die positieve omarming van de hennepteelt wordt steeds groter en volkomen terecht.
Loopt je bedrijf goed?
Het is een bedrijf met veel kanten: kleding op maat, stoffenverkoop, cursussen, andere hennepproducten, webwinkel. Wat ik zie is dat steeds meer bewust een keuze wordt gemaakt voor natuurstoffen, voor kleinschaligheid en een persoonlijke benadering van de klant. De hennepvezel is uitermate geschikt voor textiel, erg sterk, in het begin wat stug. Hennepkleding draag je niet af, maar draag je in. Ik heb net op een beurs zoveel stoffen ingekocht dat ik zo’n vijf jaar verder kan. Dat had ik niet gedaan als ik geen vertrouwen had in de voortgang.
Wat vind je van Beijum?
Ik ben echt een groot liefhebber van het groene gedeelte van Beijum, zo mooi vind ik dat. In Baflo wilde ik uitbreiden met een aanbouw aan wat toen het kleinste huisje van Baflo was. Dat stuitte echter op problemen en ik moest uitkijken naar een ruimere plek. Dat is toen De Wiershoeck geworden en met die keuze ben ik nog steeds heel gelukkig.
Is de winkel altijd open?
Op dinsdag t/m vrijdag van 13.00 tot 17.00 uur en na telefonische afspraak, telefoonnummer 050-5497155.
Menno Fritsma (tekst) en Joséphine Kurvers (foto’s)